สรุปเนื้อหา กลไกพื้นฐานของมนุษย์ II ระบบประสาทและพฤติกรรม ม.2

สมองเป็นอวัยวะหลักของระบบประสาทมนุษย์ โดยระบบประสาทส่วนกลางประกอบด้วย สมอง (brain) และไขสันหลัง (spinal cord)  ส่วนระบบประสาทส่วนท้ายประกอบด้วย เส้นประสาท (nerve) และปมประสาท (ganglion) 

สมองแบ่งออกเป็น

1. สมองส่วนหน้า ประกอบด้วย 

– cerebrum ทำหน้าที่เป็นศูนย์ความฉลาดระดับสูง, ศูนย์ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อลาย (motor area), ควบคุมการเคลื่อนไหว, ศูนย์การวางแผนการพูดให้ถูกต้องตามหลักไวยากรณ์, ศูนย์รับความรู้สึกระดับแรก

ศูนย์การรับรสที่มาจากลิ้น, ศูนย์กลางการได้ยินและแปลความหมาย และศูนย์การมองเห็น

– olfactory bulb ทำหน้าที่รับกลิ่น

– thalamus ทำหน้าที่เชื่อมข้อมูลที่มาจากส่วนล่างกับเซรีบรัม และเป็นศูนย์รับความเจ็บปวด

– hypothalamus ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางควบคุมระบบประสาทอัตโนวัติ (autonomic center), ควบคุมการทำงานของต่อมใต้สมองผ่านฮอร์โมน, เป็นศูนย์หิวและอิ่ม, ควบคุมสมดุลร่างกายและสมดุลน้ำ (ไข้/ กระหายน้ำ),

ควบคุมการหลับและตื่น, ทำงานร่วมกับสมองส่วน amygdala ในการควบคุมพฤติกรรมทางอารมณ์และความรู้สึกทางเพศ

1. สมองส่วนกลาง ประกอบด้วย 

– midbrain/ optic lobe ทำหน้าที่รับและรวบรวมข้อมูลด้านความรู้สึกจากสมองส่วนล่างส่งต่อไปยังสมองส่วนหน้า และควบคุมการเคลื่อนไหวและการปิด-เปิดของม่านตา 

1. สมองส่วนท้าย ประกอบด้วย 

– pons ทำหน้าที่ ทำงานร่วมกับ medulla oblongata ในการหายใจ, ควบคุมจังหวะและรูปแบบการหายใจ,ควบคุมปริมาตรการหายใจเข้าให้เหมาะสม, ควบคุมการทำงานของการเคี้ยว, ควบคุมการเคลื่อนไหว

ของลูกตา, ควบคุมการแสดงสีหน้า และควบคุมการได้ยินและทรงตัว

– medulla oblongata ทำหน้าที่ศูนย์ควบคุมการหายใจ = สั่งให้เกิดการหายใจเข้า-ออก, ควบคุมการทำงานของเพดานอ่อนคอหอย และทางเดินอาหารส่วนบน, ควบคุมการทำงานของประสาทอัตโนวัติในช่องอก/ ช่องท้อง เช่นการเต้นของหัวใจ, ควบคุมการทำงานของกล่องเสียง, ควบคุมการทำงานของลิ้น และเป็นศูนย์ปฏิกิริยารีเฟล็กซ์ (ไอ จาม สะอึก)

– cerebellum ทำหน้าที่ควบคุมการประสานงานของกล้ามเนื้อหลายชุด, ควบคุมการทรงตัว (แอลกอฮอล์มีผลต่อการทำงานของ cerebellum), กลั่นกรองข้อมูลการเคลื่อนไหวจากเซรีบรัมเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพ,

และควบคุมการประสานงานกันระหว่างการใช้แขนขากับนัยน์ตา